اقتصاد ۲۴ – لایحه بودجهای که توسط دولت چهاردهم تقدیم مجلس شد، دارای نکات مختلف قابل توجهی است، مهمترین آن، تعیین حداقل حقوق بازنشستگان است. در لایحه بودجه ۱۴۰۴، حداقل حقوق بازنشستگان و وظیفهبگیران مشمول صندوق بازنشستگی کشوری و سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح و سایر صندوقهای وابسته به دستگاههای اجرایی به میزان ۱۰ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان تعیین شده است.
به معنای سادهتر، یک بازنشسته باید هر طور که شده زندگی سالمندی خود را با مبلغی کمتر از ۱۱ میلیون تومان بگذراند و چارهای جز این ندارد. در شرایطی که تورم ۴۰ درصدی همراه با دلاری که چند قدم تا ۷۰ هزار تومان فاصله دارد در سطح جامعه جولان میدهد، در نظر گرفتن ۱۰ میلیون تومان برای بازنشستگانی که پتانسیل جانی ادامه کار کردن را ندارند، کمی عجیب و بیشتر ترسناک به نظر میرسد.
اعتراضات بازنشستگان به جایی نرسید
علی امانی، کارشناس و تحلیلگر مسائل اقتصادی در گفتگو با اقتصاد ۲۴ ، ابتدا به وضعیت فعلی ایران اشاره کرد و توضیح داد: کشور در وضعیت مساعد اقتصادی قرار ندارد؛ هر کیلو گوشت قرمز به رقمی بالای یک میلیون تومان رسیده و بسیاری از موارد مهم و حتی برای معیشت، از سفره خانوار حذف شدهاند. لبنیات، گوشت و سایر ملزوماتی که برای ادامه یک زندگی باکیفیت، هر فردی به آن نیاز دارد، امروزه بیشترین قیمت را دارند و اقشار متوسط و کم درآمد به ناچار مجبور به نادیده گرفتن آنها شدهاند.
به گفته این تحلیلگر مسائل اقتصادی، این اتفاق تنها محصور به سال جاری نیست و طی چند سال اخیر شیب افزایش چالشهای اقتصادی برای مردم تندتر شد. در این میان اقشاری مانند سالمندان و بازنشستگان یا افرادی که به هر دلیلی جزو مستمری بگیران از نهادها و صندوقهای مختلف هستند، بیشترین آسیب را متحمل شدند.
وی ادامه داد: در سال ۱۴۰۳، پایه حقوق حدود ۸ میلیون تومان بود و این رقم برای بازنشستگان سازمان تامین اجتماعی هم صدق میکرد. افزایش تورم و گرانتر شدن هزینه معاش در کنار این رقم ناچیز همواره دلیل اصلی شکایات بود. این شکایت نه صرفا از سمت کارگران، بلکه از سوی بازنشستگان هم مدام مطرح شد و تجمع این افراد یکشنبه هر هفته رو به روی سازمان تامین اجتماعی، حاکی از آن است. شعار اصلی بازنشستگان در این تجمعات، تفاوت زیاد هزینهها و درآمد آنها بود که اعتراضی صحیح است.
معیشت بازنشستگان در سال ۱۴۰۴ بهتر نمیشود
این کارشناس اقتصادی در ادامه، روند فعلی را به ضرر بازنشستگان اعلام کرد و گفت: بازنشستگان فعلی، متولدین دهه چهل به قبل هستند؛ در این ادوار کار کردن زن در کنار مرد خارج از خانه، مرسوم نبود و این به معنای آن است که در خانه تنها یک نفر از طرفین، مشمول دریافت حقوق بازنشستگی میشود. اگر فرض کنیم سالمندی بنا به هر دلیلی تا امروز حریف تورم و صاحب خانه نشده باشد، باید بیش از نیمی از این حقوق را برای کرایه خانه در نقطهای پایین شهر خرج کند.
وی تصریح کرد: با مابقی این رقم، کیفیت زندگی به زیر حداقل میرسد و این اتفاقی نگرانکننده است. افرادی که حدود سی سال زحمت کشیده تا در سنین سالمندی خود بتوانند زندگی با کیفیت متوسطی داشته باشند حال درگیر گرانی نان و برنج بوده و آخر سر مجبور به حذف نیازهای بدیهی هستند.
امانی خاطرنشان کرد: برخی گمانهزنیها و صحبتها از سمت دولت حاکی از احتمال بیشتر شدن سن بازنشستگی دارند. این مسئله نگرانی بیشتری برای مردم ایجاد کرده که تا چه زمانی باید با حداکثر توان خود کار کنند و آخر سر با ناچیزترین حقوق بازنشسته شوند. برای سال جدید هم رقم در نظر گرفته شده، دست کمی از امسال ندارد و نمیتوان ۱۰ میلیون تومان را حرکتی در جهت بهبود اقتصاد بازنشستگان دانست. به نظر میرسد دولت باید نسبت به این موضوع نگاه جدیتری داشته باشد و معیشت بازنشستگان را به عنوان یک دغدغه جدی بشناسد.
۳۰ سال زندگی در سختی با پایه حقوق
به گزارش اقتصاد ۲۴، این روزها که موج مهاجرت در میان جوانها بیداد میکند، اگر از آنها دلیل این کوچ را بپرسی، اغلب نگرانی از آینده و پیری را عنوان میکنند، جوانانی که میبینند چه اتفاقی در ادامه تمام تلاشها و زحماتشان در سنین کهنسالی برایشان اتفاق خواهد افتاد، رغبت چندانی برای ماندن در کشور پیدا نمیکنند. مشکلات مختلفی مانند محدودیتهای بیمهای، هزار و یک اما و اگرهای مربوط به بازنشستگی در کنار سایر تنشها و گرههای معمول، حق هیچ فردی که ۳۰ سال با تمام جان خود زحمت کشیده نیست، به خصوص که در ایران کارگران باید کل ۳۰ سال را با رقم درآمدی محدود و پایه حقوقهای ناچیز بگذرانند. به نظر میرسد شکاف بین چهار درصدیها و ۹۶ درصدیها، روز به روز در حال عمیقتر شدن است.